تغذیه گیاهی
تغذیه مناسب گیاهی باعث بهبود و افزایش مقاومت و تحمل گیاهان در برابر آفات، بیماریها و تنشهای محیطی میشود. با استفاده از تغذیه مناسب میتوان باعث کاهش مصرف سموم و درنتیجه کاهش هزینهها و افزایش سلامت محیط زیست شد. مواد مغذی ماکرو و بویژه مواد مغذی میکرو از جمله سیلیس باعث ایجاد استحکام (دیواره سلولی ضخیم، سنتز فیتوآلکسینها، فلاونوئیدها و آنتیاکسیدانها) در گیاهان شده و مقاومت گیاه در برابر آفات و بیماریها افزایش مییابد. جهت ظهور سریعتر اثرات مواد مغذی میتوان از محلولپاشی آنها استفاده کرد تا به سرعت بتوان با آفات و بیماریها مقابله کرد. لازم به ذکر است محلولپاشی مواد مغذی میکرو از اهمیت بالاتری برخوردار است. تغذیه بهینه باعث افزایش شاخص بریکس در شیره گیاهی (غلیظتر شدن شیره گیاه) میشود که برای حشرات نامطلوب بوده و کمتر از آن تغذیه میکنند. هرچقدر دیواره سلولی مستحکمتر باشد شرایط برای رشد قارچها نامناسب تر است. تغذیه با پتاسیم، کلسیم، بور و سیلیس باعث تجمع کربوهیدارتها و اسیدهای آمینه در دیواره سلولی شده و با تقویت دیواره سلولی مقاومت گیاه در برابر عوامل بیماریزا را افزایش میدهند. پتاسیم بیشترین نقش را در جلوگیری از بیماری و حمله آفات دارد (البته باید توجه شود که مصرف بیش از حد پتاسیم میتواند باعث کاهش جذب منیزیم و کلسیم شود).
نیتروژن در مقاومت گیاه در برابر آفات و بیماریها بسیار مهم است زیرا جهت کارایی مناسب آن نیاز به حفظ یک تعادل مناسب است. کمبود نیتروژن باعث کاهش تشکیل اسیدآمینه و پروتئین میشود که جهت ساخت دیواره سلولی ضروری هستند و زیادی نیتروژن باعث رشد علفی گیاه، نازک شدن دیواره سلولی و کاهش استحکام گیاه در برابر پاتوژنها میشود. درصورت وجود رشد علفی گیاه با استفاده از کلسیم میتوان تا حدودی از آسیب به گیاه توسط پاتوژنها جلوگیری کرد.
زمانی که گیاهان پتاسیم و کلسیم کمتری دارند (دارای کمبود پنهان یا آشکار باشند) بیشتر به باکتری حساسند. بنابراین تغذیه مناسب میتواند برای جلوگیری از بیماریهای ناشی از باکتری (مانند لکه برگیها) موثر باشد. استفاده از سیلیس میتواند باعث کاهش خسارت بسیاری از آفات مکنده (شته) شود و باعث کاهش انتقال بیماریهای ویروسی گردد.
سه عنصری روی، مس، منگنز پایاتجارت
مس از مواد مغذی است که بهعنوان قارچکش استفاده میشود و باید مستقیم روی سطح گیاه آلوده به قارچ پاشیده شود. مصرف تغذیهای مس با کاهش بافت چوب پنبهای باعث افزایش استحکام گیاه دربرابر آفات و بیماریها میشود. روی در یکپارچگی غشای سلولی نقش دارد روی از تجمع مواد قندی و پلیساکاریدها جلوگیری میکند و باعث ممانعت از جذب آفات به سمت گیاه میشود.
در پایان لازم بهذکر است استفاده از سموم کشاورزی حتی در مقدار کم نه تنها میتواند هزینهبر باشد بلکه بسیار خطرناک و دارای عواقبی همچون افزایش روز افزون سرطان در جامعه انسانی است. علاوه براین استفاده بیش از حد سموم باعث مقاوم شدن آفات و بیماریها و نابودی دشمنان طبیعی آنها میگردد. با استفاده از یک برنامه تغذیهای صحیح و کود مناسب میتوان باعث افزایش مقاومت گیاهان در برابر آفات و بیماریها شد و مصرف سموم را به حداقل ممکن رساند.